Onderzoek naar LRRK2 genmutaties bij patiënten met Lewy Body Dementie

Lewy Body Dementie (LBD) is de tweede meest voorkomende neurodegeneratieve oorzaak van dementie na de ziekte van Alzheimer. Zij wordt niet gekenmerkt door moeilijkheden om nieuwe informatie vast te houden zoals haar meer beruchte neefje, maar door de aanwezigheid van wisselende aandachtsstoornissen, door visuele hallucinaties, door de neiging om hardop te spreken tijdens dromen of om gedroomde gebaren uit te voeren (parasomnia) en door dezelfde motorische verschijnselen als bij de ziekte van Parkinson: tremoren, een vertraging van de bewegingen en een toename van de spiertonus. Er zijn inderdaad veel argumenten om te stellen dat LBD en de ziekte van Parkinson twee verschillende uitingen van dezelfde ziekte zijn: de symptomen zijn dezelfde maar treden in een andere volgorde op, de hersenafwijkingen zijn dezelfde (aanwezigheid van de beroemde Lewy-lichaampjes in de neuronen) en de behandeling is dezelfde.

De geheugenkliniek in het UVC Brugmann ontvangt patiënten van meer dan 70 nationaliteiten, wat vrij uniek is in Europa. Dit heeft ons in staat gesteld een aantal fascinerende waarnemingen over LBD te doen. Wij stelden vast dat bij onze patiënten van Noord-Afrikaanse origine LBD  tweemaal zo vaak voorkomt als bij onze andere patiënten.

Geïnteresseerd in deze bevinding, vermoedden wij een genetische oorzaak. Momenteel zijn drie genen geïdentificeerd als de genetische oorzaak van LBD. Wij vermoeden dat er een vierde is, meer bepaald een mutatie in een proteïne genaamd LRRK2 (Leucine Rich Repeat Kinase 2), een molecule die wordt aangetroffen in neuronen en een rol speelt bij de vertakking van deze cellen.

Het is reeds bekend dat een specifieke mutatie van LRRK2 (de G2019S-mutatie) verantwoordelijk is voor een groot deel van de ziekte van Parkinson bij Noord-Afrikanen, ongeacht of zij van Arabische of Berberse afkomst zijn. Meer dan 30 % van de Noord-Afrikaanse Parkinson patiënten dragen deze specifieke mutatie, een verschijnsel dat nergens anders is waargenomen. Gezien de verwantschap tussen LBD en de ziekte van Parkinson, lijkt het logisch een rol voor de mutatie te vermoeden bij de ontwikkeling van LBD.

In twee eerdere genetische studies is echter geen verband gevonden tussen LRRK2-mutaties en LBD. Dit is gemakkelijk te verklaren door het feit dat deze studies alleen Kaukasische patiënten omvatten, een veel voorkomend probleem bij medische studies.

Wij willen gebruik maken van de multi-etniciteit van onze LBD-patiënten om door middel van genetische tests aan te tonen dat dit verband werkelijk bestaat, waarbij deze culturele vooringenomenheid wordt vermeden. Dit is belangrijk omdat elders in de wereld geneesmiddelen voor de ziekte van Parkinson worden onderzocht die inwerken op het LRRK2-molecuul en ook gunstig kunnen zijn voor mensen met LBD.

Dr Kurt Segers, Kliniekhoofd, Neurologie, UVC Brugmann